Ἄρκετά χρόνια πρίν - κάποιοι ἴσως θυμοῦνται ἐγώ ἴσα πού τό πρόλαβα - ἕνας γύφτος κρατῶντας τό ντέφι στό ἕνα χέρι καὶ σέρνοντας μιά μαϊμοῦ δεμένη μέ ἁλυσίδα μέ τό ἄλλο, γύρναγε στοὺς δρόμους. Μαζευόταν ὁ κόσμος, χτύπαγε ὁ γύφτος τὸ ντέφι καὶ ἡ μαϊμοῦ χόρευε. Ὅταν σταμάταγε ὁ γύφτος τὸ ντέφι, σημάδι ὅτι τελείωσε τό νούμερο, ἡ μαϊμοῦ δὲν σταμάταγε. Βασιλικώτερη τοῦ βασιλέως συνέχιζε νὰ χορεύει γύρω ἀπό τον γύφτο, ὅλο καὶ πιὸ ἔντονα, κυττῶντας τον στὰ μάτια.
Σέ μιά μαϊμοῦ προφανῶς καί δέν μπορεῖς νά προσάψῃς δουλοπρέπεια. Τουλάχιστον ὄχι ἄν δέν ἐκφράζει μερικές θέσεις, πού ὅλο και περισσότερο προβάλλονται στίς μέρες μας καί συνεισφέρουν στόν πνευματικό μας ἐξανδραποδισμό. Ἕνα τυπικό δεῖγμα τέτοιων θέσεων, ἀλλά ὄχι καί τό μόνο, εἶναι αὐτή ἐδῶ η συλλογή άρθρων ἀπό ἱστοσελίδα οἰκονομικοῦ κατά βάσιν περιεχομένου. Ὁ Θεός νά τίς κάνει θέσεις δηλαδή.
Τέτοιο γλύψιμο - σπατουλάρισμα στόν ρηγκανισμό καί τόν θατσερισμό εἶναι δύσκολο νά γίνεται σκοπίμως. Διαβάζοντάς τα δέν ξέρεις τί νά ὑποθέσῃς γιά τέτοιους ἀρθρογράφους πού βγάζουν στά γραπτά τους ἀφρούς, πότε ἐπισεἰοντας τόν βορειοκορεάτικη ἀπειλή, πότε ἀναγορεύοντας τήν ἀριστερά σέ ἐθνικό κίνδυνο καί ἀποκλειστική ὑπαίτια τῆς κατάστασης στήν ὁποία βρίσκεται ἠ χώρα, καί ἄλλοτε χοροπηδῶντας σάν τήν μαϊμοῦ προτείνουν λίγο πολύ ὅσο γίνεται χαμηλότερο πλαφόν στίς συντάξεις, ἀπελευθέρωση ἀπολύσεων, κατάργηση κατωτάτου μισθοῦ καί τοῦ ἐπιδόματος ἀνεργίας. Καί ὅλη τήν δημόσια περιουσία στό σφυρί, διότι οἱ ἰδιωτικές "ἐπενδύσεις" στά τριτοκοσμικά κράτη γίνονται μέ μηδενικό ρίσκο, βάζοντας χέρι στήν περιουσία τοῦ δημοσίου.
Ἕνα καθεστώς ἀστικῆς δικτατορίας τύπου Πινοσέτ, ἐπ' ὀνόματι τοῦ ἔθνους βεβαίως βεβαίως, δἐν θά τούς χάλαγε ἄρκεῖ νά γινόντουσαν " ἐπενδύσεις". Ἐκφράζουν συνειδητή καφρίλα ἤ μήπως γράφουν χαπακωμένοι, ὁπότε δικαιοῦνται τό ἀκαταλόγιστο καί τήν συμπαράστασή μας, ὅπως κάθε ἐξαρτημένος ναρκομανής;
Πιθανόν, ὅπως ἡ Χρυσή Αὐγή σάν σκιἀχτρο δίνει ἄλλοθι "δημοκρατίας" στά σύγρονα κοινοβουλευτικά κόμματα, καί οἱ παραλληρημματικές ἀπόψεις τῶν παραπάνω ἄρθρων νά δίνουν ἄλλοθι σοβαρότητος καί ρεαλισμοῦ στούς σημερινούς κυβερνῶντες. Σέ κάθε περίπτωση, ἐκ προθέσεως ἤ ἄνευ, προσφέρουν ἀνυπολόγιστη ὑπηρεσία στούς ἐπωφελούμενους ἀπό τόν πνευματικό ἐκφυλισμό τῆς κοινωνίας μας.
Διότι ἕνας πνευματικὰ ἐκφυλισμένος - ἄρα καὶ πολιτικὰ ὑπανάπτυκτος λαὸς – δέν δημιουργεῖ μπελάδες, δέχεται νὰ κρέμεται ἀπὸ τὰ χείλη τοῦ κάθε τυχάρπαστου, πού ὁ ἴδιος ἐπέλεξε ὡς ἀντιπρόσωπό του, καὶ νὰ ἐκλαμβάνει τὴν τενεκεδένια συνθηματολογία του ὡς ἐπιχείρημα καὶ ἄποψη.
Μὲ τὸ πού ἄρχισε ἡ ἐπέμβαση τῶν ΜΑΤ στὸ ἐργοστάσιο τῆς Χαλυβουργίας Ἀσπροπύργου, τὰ παπαγαλάκια τῆς δημοσιογραφίας ἀνέλαβαν καὶ πάλι νὰ ἀντικαταστήσουν τὴν ἐνημέρωση μὲ τὴν προπαγάνδα. Κοινὸ γνώρισμα τῶν ἄρθρων, τῶν ἀνταποκρίσεων, τῶν συζητήσεων σχετικὰ μὲ αὐτὴ τὴν εἰσβολή, ἕνα "ἐπιχείρημα" μεγατόννων, ἡ νέα πομπώδης ἀτάκα πού σκοτώνει : « Τὸ δικαίωμα τῆς ἐργασίας εἶναι ἱερό», δίνοντας βάρος στὰ ἐργασιακὰ δικαιώματα τῶν ὑπαλλήλων τῶν ΜΑΤ, ἀλλά κυρίως καί πρωτίστως ἐμπλουτίζοντας αὐτό τό « ἱερό» δικαίωμα μέ τά κινεζικῶν προδιαγραφῶν ὡράρια καί ἀμοιβές.
Ἡ πομπώδης καὶ κενὴ συνθηματολογία εἶναι χαρακτηριστικό της προπαγάνδας, παντοῦ καὶ πάντα. Ἡ ἀναγόρευση τῆς ἀπεργοσπασίας καὶ τῶν ἐργοδοτικῶν συμφερόντων ὡς «δικαίωμα στὴν ἐργασία» καὶ μάλιστα ἱερό, εἶναι ἀντιστοίχου μεθοδολογίας μὲ τοὺς ἐξωραϊσμοὺς βομβαρδισμῶν ὡς ἐξαγωγὴ δημοκρατίας ( βλέπε Γιουγκοσλαυία, Ἰράκ, Ἀφγανιστάν ), καὶ τῶν χρηματοδοτουμένων ἀνατροπῶν καθεστώτων ἐκ τῶν ἔσω ( Λιβύη, Συρία) ὡς προάσπιση τῶν ἀνθρωπίνων δικαιωμάτων.
Ἂς διατυπώσουμε λοιπὸν μερικοὺς συλλογισμούς, γιὰ νὰ διαπιστώσουμε τὴν εἰλικρίνεια ἀλλὰ ταυτόχρονα τὴν διανοητικὴ καὶ λογικὴ ἐπάρκεια δημοσιογράφων, πολιτικῶν καθοδηγητῶν καὶ προϊσταμένων τους καὶ κυρίως τῆς μεγάλης ἀπούσας ἀπὸ τὴν νεοελληνικὴ κοινωνία. Τῆς ἀνεξάρτητης καὶ μαχητικῆς «διανόησης».
Ἂν δεχθοῦμε ὅτι τὸ δικαίωμα στὴν ἐργασία εἶναι ἱερὸ γιατί αὐτὸ ἰσχύει μόνο γιὰ ὅσους, παρὰ τὴν ἀπόφαση τοῦ συλλόγου γιὰ ἀπεργία, ἐπιθυμοῦσαν νὰ συνταχθοῦν μὲ τὶς θέσεις τοῦ «ἐργοδότη», καὶ δὲν ἰσχύει γιὰ τοὺς ἀπολυμένους τῆς ἐπιχείρησης; Οἱ ἀπολυμένοι δὲν ἀπολαμβάνουν αὐτοῦ του ἱεροῦ δικαιώματος; Ἡ ἐπιθυμία τους γιὰ ἐργασία δὲν μετράει;
Ἂς μὴν ἐπεκταθῶ σήμερα στὴν ποιότητα τῆς προσωπικότητας τοῦ ἀπεργοσπάστη, ὁ ὁποῖος στὰ μάτια μου στέκει πολὺ πιὸ χαμηλὰ ἀπὸ τὸν ἑκάστοτε ἐπιχειρηματία. Ἂς ἀναφέρω μόνο τὴν στρεψοδικία πού ἐπιχειρεῖται ἐκ μέρους τοῦ συστήματος ὥστε νὰ παρουσιασθῇ ἡ πράξη του ὡς κοινωνικὰ ἀποδεκτή. Ὅτι τάχα ἔχει οἰκογένεια νὰ θρέψει, γυναῖκα καὶ παιδιά, λὲς καὶ οἱ ἀπεργοὶ πού ρισκάρουν τὴν δουλειά τους, καὶ ὄχι μόνο, ἔχουν νὰ θρέψουν γάτες καὶ γατάκια…
Πῶς ἐξηγοῦνται αὐτές οἱ ὀφθαλμοφανεῖς ἀντιφάσεις; Εἶναι δυνατὸν ἕνα δικαίωμα ἱερὸ νὰ ἔχει μερικὴ καὶ ἐπιλεκτικὴ χρήση; Ἢ μήπως ὑπάρχουν κάποια ἄλλα δικαιώματα πιὸ ἱερά;
Φυσικὰ καὶ ὑπάρχει ἕνα δικαίωμα ἱερώτερο, πού τὰ δημοσιολογούντα τσιράκια τῶν καναλιῶν ἀποσιωποῦν, ὥστε νὰ μὴν διασαλεύσουν τὴν ἠρεμία πού χρειάζεται ὁ ἐπιχειρηματίας γιὰ νὰ « ἐπενδύσει », ἀλλὰ οὔτε νά ταράξπυν τὴν νιρβάνα τοῦ τηλεορασόπληκτου καὶ μονίμως «ἀγανακτησμένου» ὄχλου. Τὸ δικαίωμα τοῦ «ἐργοδότη» νὰ κάνει ἀπολύσεις. Ἀκόμα νὰ προσλαμβάνει ὅσους καὶ ὅποιους γουστάρει, μὲ τὸν μισθὸ πού θέλει καὶ γιὰ ὅσο θέλει. Καὶ γιὰ νὰ παράγουν ὅτι αὐτὸς θέλει.
Δυστυχῶς ὅλα τὰ προηγούμενα, στοιχεῖα μιᾶς ἀδιαμφισβήτης « ἐπιχειρηματικῆς» πραγματικότητας, διαστρεβλώνονται καὶ παραποιοῦνται ἀπὸ τὴν λέξη «ἐργοδότης», πού παραπέμπει στὴν εἰκόνα ἑνὸς φιλάνθρωπου πού μοιράζει δουλειὲς μὲ τὴν καλή του τὴν καρδιά, ἐνῷ στὴν κυριολεξία πρόκειται γιὰ τὴν οὐσία τῆς καπιταλιστικῆς ἐκμετάλλευσης.
Ὅλα αὐτά προκύπτουν καί ἐπιβεβαιώνονται, ἀπὸ τὴν ἑρμηνεία καί προστασία τοῦ κατοχυρωμένου καί «ἱεροῦ» δικαιώματος τῆς ἐργασίας, ὅπως αὐτή ἔγινε πρόσφατα ἀπὸ τὸν κυβερνητικὸ ἐκπρόσωπο, τὴν ἐπιχειρηματικὴ κοινότητα, καί τήν συντριπτική πλειονότητα τῶν ΜΜΕ. Μιά ἑρμηνεία πού εἶναι κλείσιμο τοῦ ματιοῦ στούς "ἐπενδυτές" μέ τά λεφτά τῶν ἄλλων.
Αὐτὰ τὰ ἱερὰ δικαιώματα εἶναι καὶ τὸ ζουμὶ τῆς θεωρίας τῶν φώτων, πού μὲ ναυαρχίδα τὴν διακήρυξη τῶν λεγομένων «δικαιωμάτων τοῦ ἀνθρώπου», πέρασε ἀπό τόν ρηγκανισμό, τόν θατσερισμό, καί δίνει σάρκα καὶ ὀστᾶ στὸ πλαίσιο τῆς σύγχρονης παγκόσμιας παραγωγικῆς διαδικασίας, ἐνῷ παράλληλα σπρώχνει τὶς κοινωνίες καὶ τὸ περιβάλλον πρὸς τὴν καταστροφή. Ἀπό αὐτό το σύστημα ἀξιῶν προκύπτει ἡ σημερινή ἀσυδοσία καί ὄχι ἀπό κάποια ἐπί μέρους ἐπιχειρηματική διαστροφή. Τὰ ὑπόλοιπα, πέραν τοῦ καθοριστικοῦ ἄρθρου τῆς ἐν λόγῳ διακηρύξεως περὶ ἰδιοκτησίας, ἀποτελοῦν σάλτσα καὶ μάλιστα ξινισμένη.
Αὐτὰ τὰ ἱερὰ δικαιώματα εἶναι καὶ τὸ ζουμὶ τῆς θεωρίας τῶν φώτων, πού μὲ ναυαρχίδα τὴν διακήρυξη τῶν λεγομένων «δικαιωμάτων τοῦ ἀνθρώπου», πέρασε ἀπό τόν ρηγκανισμό, τόν θατσερισμό, καί δίνει σάρκα καὶ ὀστᾶ στὸ πλαίσιο τῆς σύγχρονης παγκόσμιας παραγωγικῆς διαδικασίας, ἐνῷ παράλληλα σπρώχνει τὶς κοινωνίες καὶ τὸ περιβάλλον πρὸς τὴν καταστροφή. Ἀπό αὐτό το σύστημα ἀξιῶν προκύπτει ἡ σημερινή ἀσυδοσία καί ὄχι ἀπό κάποια ἐπί μέρους ἐπιχειρηματική διαστροφή. Τὰ ὑπόλοιπα, πέραν τοῦ καθοριστικοῦ ἄρθρου τῆς ἐν λόγῳ διακηρύξεως περὶ ἰδιοκτησίας, ἀποτελοῦν σάλτσα καὶ μάλιστα ξινισμένη.
Ἂν δὲν ἀμφισβητηθοῦν τὰ συγκεκριμένα ἱερὰ δικαιώματα τοῦ κάθε ἐπιχειρηματία, ἰδίως ὅταν λαμβάνει ἱερὲς κρατικὲς ἐπιδοτήσεις καὶ διευκολύνσεις μὲ τὸ τσουβάλι, τότε τὸ «ἱερὸ δικαίωμα τῆς ἐργασίας» θὰ λειτουργεῖ μονίμως παραπλανητικὰ, προπαγανδιστικὰ καὶ θὰ καταλήγει σὲ ὅλο καὶ περισσότερους ἀνέργους. Σύμφωνα μὲ τὴν φιλοσοφία τῶν φώτων ἡ μόνη ἀνάπτυξη προσωπικότητος πού θὰ ἐπιτρέπεται εἶναι αὐτὴ τοῦ ἐπιχειρηματία, ἐνῷ γιὰ τὸν ἄνεργο, τὸν ὑποαπασχολούμενο ἢ τὸν μισθοσυντήρητο θὰ ἐπιδιώκεται ἡ ὑποβάθμιση μέσῳ τῆς «πολλαπλῆς ἐπιλογῆς» μεταξὺ τηλεόρασης, γηπέδου ἢ κάποιας ἀνοιχτῆς συναυλίας γιὰ νὰ ξεδώσει…
Εἰδικὰ σὲ τριτοκοσμικὰ κράτη, τῶν ὁποίων ἡ Ἑλλὰς ἀποτελεῖ τὸ διαρκὲς καὶ γνησιώτερο πρωτότυπο, μέσα σὲ ἕνα κλῖμα εἰκονικῆς «ἐθνικῆς» ὁμοψυχίας καὶ ἀλληλοϋποβλεπόμενης συναδέλφωσης λειτουργεῖ ἕνα πιὸ σύνθετο παραμύθιασμα. Ἕνα σύνολο ἐξαγγελιῶν πού ἀναφέρεται:
α) σὲ ἀνεύρεση ἐπενδύσεων, πού εἰδικὰ στὴν Ἑλλάδα μεταφράζεται σὲ ἁπλὴ μεταφορὰ χρήματος μέσω διαφόρων στάσεων καὶ διαδρομῶν,
β) σε ἀντιμετώπιση τοῦ τριτοκοσμικοῦ ἐργασιακοῦ χάους μὲ γενικόλογη δημιουργία θέσεων ἐργασίας, πού μέσα σὲ μία ἀτμόσφαιρα ρουσφετιοῦ, ἀνασφάλειας καὶ ἐπενδυτικῆς ἁρπαχτῆς καθίστανται ἄνευ ἀντικρύσματος. Διότι αὐτές οἱ θέσεις ἐργασίας ὅπως καὶ οἱ ἐπενδύσεις ἀποτελοῦν μηχανισμό μεταφορᾶς χρήματος. Κάποιοι ἀπολύονται, κάποιοι λιγώτεροι, προσλαμβάνονται για νά δουλεύει αὐτός ο τριτοκοσμικός καπιταλισμός σαν μπακαλική πού σέ κλέβει στό ζύγι.
γ) ὅλα τὰ προηγούμενα ἐνσωματωμένα σὲ μία ἀναπτυξιακὴ διαδικασία μακρᾶς πνοῆς, πού κατὰ «περίεργο» τρόπο μετατρέπεται σὲ διαδικασία ἐκμετάλλευσης καὶ ἄνευ πραγματικοῦ σχεδίου, σὲ βάρος ὅτι ἔχει ἀπομείνει ἀπὸ ἕνα κατεστραμμένο τόπο. Τὸ ἀποτέλεσμα εἶναι νὰ τὸν ἀπονεκρώσουν ὁριστικά.
Ὁ ἀφελὴς ἢ κουτοπόνηρος ὑποστηρικτὴς μιᾶς πολιτικῆς πού ἔχει ὡς κεντρικὸ ἄξονα τὶς λεγόμενες ἐπενδύσεις καὶ τὴν ἀνάπτυξη, μᾶλλον θαμπώνεται ἀπὸ τὸ ἀρχικὸ στάδιο μιᾶς τέτοιας πορείας. Μία προσωρινὴ ἄνθηση καὶ ἀεριτζίδικη συνάμα τοῦ βιοτικοῦ ἐπιπέδου γρήγορα θὰ δώσει τὴν θέση της σὲ μία εἰκόνα ἐρημιᾶς καὶ ἐγκατάλειψης ὅταν ἀποφασισθοῦν μεταβολὲς ἀναπτυξιακῶν στόχων, κυκλοφορίας νέων προϊόντων καὶ ἀπόσυρση παλαιότερων, ἐντός του παγκοσμιοποιημένου οἰκονομικοῦ περιβάλλοντος. Μὲ δυὸ λόγια, ἂν ἡ κατεύθυνση τῆς οἰκονομίας παγκοσμίως ἐπιλέξει νὰ διοχετεύεται στὸν τουρισμὸ ἕνα ἐλαφρῶς μειωμένο ποσοστὸ τοῦ σημερινοῦ τζίρου, ἡ Ἑλλάδα θὰ στεγνώσει…Θὰ εἶναι λίγο δύσκολο τότε νὰ τὰ ρίξουμε στόν συνδικαλισμό καὶ στὸ ΠΑΜΕ…
Ὅλα τὰ παραπάνω ἀποτελοῦν συστατικὰ μίας στείρας, καταστροφικῆς καὶ οἰκονομικίστικης θεώρησης τῶν πραγμάτων, πού μὴ λαμβάνοντας ὑπ’ ὄψιν τὶς βαθιὲς καὶ σύνθετες ἱστορικὲς διαδικασίες πού διεμόρφωσαν τὰ κράτη καὶ τὶς κοινωνίες τῆς περιοχῆς, ἀποκτοῦν ἀναπόφευκτα τὸ νόημα τῶν λόγων τοῦ μεγάλου «δημοκράτη», - σφαγέα της Α'ι'τής καὶ ὄχι μόνον - Γούντροου Οὐίλσον ὅτι «μία χώρα καταπιέζεται καὶ κυριαρχεῖται ἀπὸ τὸ κεφάλαιο πού ἔχει ἐπενδυθεῖ στὴ χώρα αὐτή».
Κάτι τελευταῖο, πού φαινομενικὰ μπορεῖ νὰ φανεῖ καὶ ἄσχετο μὲ τὸ κυρίως θέμα μας, ἰδίως σέ αὐτούς πού πιστεύουν ὅτι ἡ οὐσία τῶν συγχρόνων προβλημάτων καί ἡ ἀντιμετώπιση τους εἶναι ἁπλά θέμα ἐπιλογῆς ἄξιων καί ἱκανῶν ἤ ἀνικάνων προσώπων, καί πιστῆς ἐφαρμογῆς μέτρων καί διατάξεων. Ἀπὸ τὴν διανόηση ὅμως, πού ὀφείλει νὰ εἶναι αἱρετική, πρωτοπόρα, ἀνοιχτόμυαλη καὶ καθόλου ὑπηρετική, πέραν τῶν κούφιων λόγων γιὰ τὶς ἀόριστες εὐθύνες τοῦ καθ’ ἑνὸς ( ὄχι ὅτι δὲν ὑπάρχουν), ἢ πέραν κάποιων ἀστείων διαπιστώσεων ὅτι ἡ παρακολούθηση θεατρικῶν παραστάσεων ἢ καλλιτεχνικῶν ἐκδηλώσεων, ἤ ὅτι ἡ τέχνη ἀποτελεῖ τὸ ἀντίδοτο καὶ τὴν ἀντίσταση τοῦ νεοέλληνα στὴν κρίση, θὰ περιμέναμε κάτι διαφορετικό.
Ἀγροτική, βιομηχανική, τουριστική. Με τήν γνωστή ἀποτελεσματικότητα, μετά ἀπό 200 χρόνια ἡ χώρα κατήντησε νά εἰσάγη βασικά εἴδη διατροφῆς καί τό μεγαλύτερο μέρος τῆς περιουσίας τῶν αγροτῶν ὑποθηκευμένο, νά μην μπορεῖ νά κατασκευάση ἕνα ποδήλατο, ὁ δε τουρισμός νά εἶναι ο κλάδος με το μεγαλύτερο ποσοστό μαύρης εργασίας καί νά ἀποτελεῖ ἄλλοθι για τήν κατασκευαστική αὐθαιρεσία. Μαζί μέ ὅλα αὐτά καί τήν μεγάλη παρόλα περί τῆς πρωτοπορίας τῆς χώρας στόν τομέα τῆς ναυτιλίας ( ἡ μεγαλύτερη συγκέντρωση λαμογίων), συγκαλύπτεται τό ἑξῆς πρωτάκουστο. Ὑπάρχει ἄλλη χώρα παγκοσμίως πού ἡ πολυδιαφημισμένη ἀφρόκρεμά της, καί οὐσιαστικά ὅλη ἡ ἄρχουσα τάξη της νά ζῇ στό ἐξωτερικό;
Ν’ ἀκούσουμε ἀκόμα κάτι διαφορετικὸ γιὰ τὸ περιεχόμενο τοῦ ὄρου "ἐργασία" πέραν τῆς ἱερότητός του. Νὰ μᾶς πεῖ δηλαδὴ ἡ πνευματικὴ ἡγεσία, ὅτι στὴν σημερινὴ ἐποχὴ τῆς ἄνευ μέτρου πορείας πρὸς τὴν «πρόοδο», τῆς ἀνεξέλεγκτης καὶ αὐτοκαταστροφικῆς γιὰ τὸν ἄνθρωπο « ἐπιστημονικῆς » καὶ τεχνολογικῆς ἀνάπτυξης, ἡ ἐργατικὴ δύναμη μέσῳ τῆς ὑπεραξίας παραμένει οὐσιαστικὰ ἀπλήρωτη, ἀλλὰ εἶναι καὶ κάτι περισσότερο ἀπὸ τὴν κίνηση ἀνθρωπίνων χεριῶν καὶ ποδιῶν.
Ἡ τεχνολογία, πού σταδιακὰ διαμόρφωσε τὶς κοινωνικὲς σχέσεις, ἀρχικὰ μὲ βάση τὸ παραγόμενο προϊόν, κατόπιν μὲ τὸν μισθὸ καὶ τὴν ἀμοιβὴ τῆς ἐργασίας, μὲ τὴν σημερινὴ δυναμική της ἔχει πάρει τὴν μορφὴ πλημμυρίδας πού μεταφέρει τὶς μηχανὲς καὶ τὰ παλαιὰ μέσα παραγωγῆς στὴν ἴδια κατηγορία μὲ τὸ προϊὸν πού παράγουν. Συνεπῶς ἡ ἀπόκτηση ἀπὸ τὴν ὅποια ἐργατικὴ τάξη τῶν μέσων παραγωγῆς δὲν τὴν ἀπελευθερώνει οὐσιαστικὰ καὶ στερεῖται ἰδιαίτερου βάρους ἀπὸ τὴν στιγμὴ πού μία νέα ἐφεύρεση -ἀποτέλεσμα πνευματικῆς κυρίως δραστηριότητας - μπορεῖ νὰ ἐκμηδενίσει τὴν πραγματική τους ἀξία.
Ἡ τεχνολογία, πού σταδιακὰ διαμόρφωσε τὶς κοινωνικὲς σχέσεις, ἀρχικὰ μὲ βάση τὸ παραγόμενο προϊόν, κατόπιν μὲ τὸν μισθὸ καὶ τὴν ἀμοιβὴ τῆς ἐργασίας, μὲ τὴν σημερινὴ δυναμική της ἔχει πάρει τὴν μορφὴ πλημμυρίδας πού μεταφέρει τὶς μηχανὲς καὶ τὰ παλαιὰ μέσα παραγωγῆς στὴν ἴδια κατηγορία μὲ τὸ προϊὸν πού παράγουν. Συνεπῶς ἡ ἀπόκτηση ἀπὸ τὴν ὅποια ἐργατικὴ τάξη τῶν μέσων παραγωγῆς δὲν τὴν ἀπελευθερώνει οὐσιαστικὰ καὶ στερεῖται ἰδιαίτερου βάρους ἀπὸ τὴν στιγμὴ πού μία νέα ἐφεύρεση -ἀποτέλεσμα πνευματικῆς κυρίως δραστηριότητας - μπορεῖ νὰ ἐκμηδενίσει τὴν πραγματική τους ἀξία.
Ἀπὸ τὴν μία ἀκόμα ὑφίσταται, καὶ σὲ καιρούς, κρίσης παράλληλα μὲ τὴν τεχνολογικὴ κορύφωση ἐντείνεται, ἡ ἀντιπαράθεση ἐκμεταλλευτὴ - ἐκμεταλλευομένου ( ὑπάρχουν δηλαδὴ αὐτοὶ πού χρησιμοποιοῦν γιὰ τὶς μετακινήσεις τοὺς πολυτελῆ αὐτοκίνητα καὶ ἰδιωτικὰ τζὲτ ἐνῶ ἄλλοι εἶναι εὐχαριστημένοι μὲ ἕνα σκουριασμένο ποδήλατο). Τὸ κυρίαρχο στοιχεῖο ὅμως, αὐτὸ πού δίνει τὴν γενικὴ μελλοντικὴ κατεύθυνση εἶναι ἡ διαφοροποίηση μεταξὺ μορφωμένων καὶ ἀμορφώτων. Διότι ἡ κύρια μηχανὴ παραγωγῆς στὴν ἐποχὴ μας εἶναι τὸ μυαλό. Καὶ αὐτὸ ἀντὶ νὰ τὰ ἁπλοποιεῖ, περιπλέκει τὰ πράγματα.
Ὁ καπιταλισμὸς εἶναι τὸ κατ’ ἐξοχὴν σύστημα πού ἐχθρεύεται τὴν παραγωγὴ ἰδεῶν, ἐλέγχει τήν παραγωγή τους με το σταγονόμετρο ὅταν δὲν συμβαδίζουν μὲ τὴν αὔξηση καὶ θεοποίηση τοῦ κέρδους, ἀνεξαρτήτως τοῦ τρόπου πού αὐτό προκύπτει. Αὐτές οἱ ἰδεοληψίες για νά διαρκέσουν πρέπει νά τρέφονται μέ ἀνθρώπινες ψυχές γιά γενές επί γενεῶν. Συντελεῖ δὲ περισσότερο ἀπὸ κάθε ἄλλο σύστημα στὴν γενικώτερη πολιτισμικὴ καὶ πνευματικὴ ὑποβάθμιση. Τίς ἄλλες ἰδέες, αὐτές πού ἀποφέρουν κέρδος καί δίνουν ζωή στο σύστημα πρέπει νὰ τὶς ὑπηρετοῦν οἱ λίγοι μορφωμένοι καὶ ὑποτακτικοὶ «ἐπιστήμονες». Ἡ μεγάλη μάζα πρέπει νὰ παραμείνει οὐσιαστικὰ ἀμόρφωτη, καὶ ὅταν δὲν πηγαίνει στὸ γήπεδο νὰ ἀσχολεῖται γενικῶς καὶ ἀορίστως μὲ τὶς «τέχνες καὶ τὰ γράμματα».
Μία πρώτη ἀντίφαση βγαίνει στὴν ἐπιφάνεια. Στὶς ἡμέρες πού ὁ ἐκσυγχρονισμός, ἡ πρόοδος καὶ ἡ ἀνάπτυξη θριαμβεύουν ἰδεολογικά, μὲ τὸν γνωστὸ τρόπο μέσῳ τῶν ἀνθρωπίνων δικαιωμάτων, μὲ μία καθαρὰ φασιστικὴ νοοτροπία κατευθύνουν τὸ συντριπτικὸ ποσοστὸ τῆς πνευματικῆς ἐργασίας ( στήν ὁποία περιλαμβάνεται καί ἡ ἐπιστημονική ) γιὰ τὴν τεχνολογική ἐξέλιξη καί τήν αὔξηση ἢ «βελτίωση» τῶν δεικτῶν τῆς παγκόσμιας παραγωγῆς, αὐτό πού παραπάνω συνοψίσαμε με τόν ὅρο «μπακαλική πού κλέβει στο ζύγι».Δέν εἶναι τυχαῖος ὁ διαχωρισμός μεταξύ "ἐπιστήμης" καί " γραμμάτων καί τεχνῶν". Πολύ δέ περισσότερο δέν εἶναι τυχαῖο ἡ " ἐπιστήμη" καί ἡ " θρησκεία" νά προβάλλονται ὡς ἐχθρικές μεταξύ τους.
Ἀπό τήν ἄλλη καὶ τεχνηέντως, ὡς πνευματικὴ ζωὴ προσδιορίζεται μόνο ὅτι ἔχει σχέση μὲ γράμματα καὶ τέχνες ἀποκλείοντας τὴν ἐπιστημονικὴ διαδικασία, ἡ ὁποία ἔτσι διαχωριζόμενη καταντᾶ μία στεγνὴ , ἀποπνευματοποιημένη, ξενέρωτη « ἐπιστήμη» ὑποταγμένη στὴν θεωρία τῶν φώτων καὶ τῆς «προόδου». Μὲ τὸν τρόπο αὐτὸ τὰ γράμματα καὶ οἱ τέχνες, κολοβωμένες καὶ αὐτές, ἀντὶ νὰ διαπαιδαγωγοῦν, ἀρκοῦνται στὴν ὅποια κάλυψη συναισθηματικῶν ἀναγκῶν.
Τὰ τελευταῖα θὰ ἦταν εὐχῆς ἔργον ἂν ἀκουγόντουσαν ἀπὸ τὴν λεγομένη «προοδευτικὴ» διανόησή μας καὶ κατόπιν νὰ γίνονταν συνείδηση τῶν ὅποιων κομματικῶν φορέων πρὸς διαπαιδαγώγηση τῆς μάζας. Νὰ ὑπερκεράσουν τὶς προβοκατόρικες ὑποβολιμιαῖες θέσεις καὶ τὰ περὶ « ἱεροῦ δικαιώματος τῆς ἐργασίας», πού ἐκτοξεύονται ἀπὸ κάθε εἶδος πολιτικῆς ἢ ἐπιχειρηματικῆς βδέλλας.
Φυσικὰ καὶ νὰ ἀπαιτήσουν ἐπαναπροσλήψεις ἀπολυμένων, κατοχύρωση καὶ περαιτέρω βελτίωση ἐργασιακῶν συνθηκῶν καὶ ἀσφαλιστικῶν δικαιωμάτων, ἀλλὰ ἀναγνωρίζοντας σωστὰ τὸν διαλυτικὸ ρόλο τῆς τεχνολογίας σήμερα, καὶ τὴν ἀνάγκη ἐλέγχου καὶ ἐπαναπροδιορισμοῦ του, νὰ ἐνσωματώσουν τὸ «δικαίωμα στὴν ἐργασία» μέσα σὲ ἕνα γενικώτερο αἴτημα, στὸ «δικαίωμα στὴν μόρφωση» γιά ὅλους.
Αὐτό πρέπει νά γίνει γρήγορα προτοῦ οἱ ἐπιδοτούμενες γραφίδες ἀναλάβουν πάλι δράση καὶ ἀρχίσουν νὰ μᾶς πιπιλᾶνε νυχθημερὸν τὸ μυαλὸ μιλῶντας πιά γιὰ τὸ «ἱερὸ δικαίωμα στὴν μόρφωση» - ὑπονοῶντας τήν ὑποχρεωτική ἀποστήθιση ἄρθρων, σάν αὐτά στά ὁποῖα παρέπεμψα μέ σύνδεσμο στήν ἀρχή τοῦ κειμένου. Ἡ ἐν λόγῳ ιστοσελίδα ἄλλωστε ἔχει δώσει σαφῆ δείγματα τοῦ πῶς ἀντιλαμβάνεται την ἐλευθερία στήν σκέψη καί στήν ἔκφραση. Οἱ ἐπί μακρόν ἀναγνῶστες της ἀντιλαμβἀνονται τί ἐννοῶ…
Αὐτό πρέπει νά γίνει γρήγορα προτοῦ οἱ ἐπιδοτούμενες γραφίδες ἀναλάβουν πάλι δράση καὶ ἀρχίσουν νὰ μᾶς πιπιλᾶνε νυχθημερὸν τὸ μυαλὸ μιλῶντας πιά γιὰ τὸ «ἱερὸ δικαίωμα στὴν μόρφωση» - ὑπονοῶντας τήν ὑποχρεωτική ἀποστήθιση ἄρθρων, σάν αὐτά στά ὁποῖα παρέπεμψα μέ σύνδεσμο στήν ἀρχή τοῦ κειμένου. Ἡ ἐν λόγῳ ιστοσελίδα ἄλλωστε ἔχει δώσει σαφῆ δείγματα τοῦ πῶς ἀντιλαμβάνεται την ἐλευθερία στήν σκέψη καί στήν ἔκφραση. Οἱ ἐπί μακρόν ἀναγνῶστες της ἀντιλαμβἀνονται τί ἐννοῶ…
Αὐτὸ θὰ εἶναι ὄντως ἕνα γερὸ καὶ ἀνασχετικὸ χτύπημα ἐνάντια στὸν σύγχρονο φασισμὸ τοῦ κεφαλαίου. Ἀντὶ ἑνός λαϊκοῦ συνοθυλεύματος ἀπὸ ὁδηγοὺς αὐτοκινήτων, χρῆστες κινητῶν καὶ συνδρομητῶν τοῦ διαδικτύου νὰ προκύψη δηλαδή μία ἐργατικὴ τάξη ἰδεολογικοποιημένη ξανά, μὲ δίψα γιὰ μόρφωση.
ΠΗΓΗ Αρετή ΚΑΙ Τόλμη
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου